Khí hậu biến đổi là một vấn đề phức tạp và khó có thể dự đoán được. Nó cũng khiến cho người nuôi trồng thủy sản gặp nhiều khó khăn. Một số nơi ngày càng trở nên nóng và khô, trong khi những nơi khác lũ lụt. Với nhiệt độ nóng, nó có thể gây căng thẳng cho thuỷ sản và dẫn tới huỷ hoại cả đàn. Trong khi lũ lụt lại gây nên những tác động ngoài mong muốn khác. Chính vì vậy, việc tìm hiểu sâu hơn về tác động của việc thay đổi khí hậu và tìm ra hướng xử lý là rất quan trọng. Hôm nay, hãy cùng tìm hiểu ngay những mẹo nuôi thuỷ sản để ứng phó trước tình trạng thất thường của thời tiết nhé.
Ảnh hưởng của thời tiết đến ngành thuỷ sản
Khi thời tiết u ám, nhiều mây kéo dài liên tiếp sẽ dẫn đến sự căng thẳng thậm chí gây chết cho động vật thủy sản. Nguyên nhân do giảm nồng độ oxy hòa tan vào ban đêm khi mà ao nuôi không có đầy đủ các dụng cụ sục khí hoặc sục khí không đủ.
Gió mạnh cũng gây ra sự mất ổn định nhiệt độ, dễ cạn kiệt hoàn toàn lượng oxy hòa tan, trộn lẫn nhiều chất thải hữu cơ và các chất khử khác vào nước. Những điều này có thể gây ra việc tôm cá chết hàng loạt tại các trại nuôi.
Bão lớn thường xảy ra ở các vùng ven biển. Nó gây ra hiện tượng nước lũ dâng cao, tràn qua bờ ao gây thất thoát động vật nuôi. Ao nuôi và các trang thiết bị cũng có thể bị phá hỏng bởi những cơn bão đổ bộ.
Hạn hán xảy ra, gây nên tình trạng độ mặn tăng lên bất thường do sự bốc hơi nước. Dòng nước ngọt giảm dần có thể làm vượt ngưỡng chịu đựng tối ưu của các loài thủy sản. Điều đó gây ra các hiện tượng còi cọc, stress và gây chết số lượng lớn.
Lưu ý khi nuôi thuỷ sản trước thời tiết xấu
Các biện pháp làm giảm ảnh hưởng nắng nóng
– Giữ mức nước ao từ 1,5 – 2 m. Thường xuyên quạt nước để tránh phân tầng nhiệt độ nước, đảm bảo hàm lượng oxy hòa tan phù hợp với sinh trưởng và phát triển của thủy sản nuôi, nhất là vào sáng sớm và chiều tối.
– Thường xuyên giám sát môi trường, quan sát hoạt động của thủy sản nuôi. Khi có dấu hiệu bất thường, có ngay các biện pháp như bổ sung nước, tăng cường oxy cho ao nuôi.
– Có chế độ cho ăn phù hợp. Bổ sung thêm vitamin vào khẩu phần ăn để tăng sức đề kháng cho thủy sản nuôi. Chủ động điều chỉnh khẩu phần ăn khi nhiệt độ nước tăng cao (>35 độ C).
Chuẩn bị trước khi dự báo có bão
– Thu hoạch toàn bộ hoặc thu tỉa thủy sản nuôi khi đạt kích cỡ thương phẩm.
– Nạo vét kênh mương; đặt ống xả tràn, phát quang cành cây quanh bờ ao.
– Bố trí neo đậu, kiểm tra, gia cố lại hệ thống dây neo, phao lồng; vệ sinh lồng bè thông thoáng; khi cần thiết, di chuyển lồng bè vào khu vực kín gió, có dòng chảy nhẹ, độ mặn ổn định (đối với nuôi ven biển). Trường hợp không di chuyển được lồng bè cần che chắn mặt lồng/bè bằng lưới có kích thước mắt lưới phù hợp để hạn chế thủy sản nuôi thoát ra ngoài.
– Chuẩn bị các trang thiết bị, hóa chất, nguyên nhiên vật liệu (lưới, đăng chắn, dụng cụ cọc tre, cuốc xẻng, máy phát điện, mô tơ quạt nước, vôi, thuyền, phao cứu sinh…) cần thiết để chủ động gia cố, sửa chữa hệ thống bờ ao, cống, đăng chắn khi có tình huống xấu xảy ra.
– Chủ động gia cố nhà cửa, trang trại đảm bảo an toàn khi có mưa, bão; Sơ tán lao động về nơi trú ẩn an toàn đảm bảo không có thiệt hại về người.
Cách khắc phục sau trận bão
– Xả bớt nước trên tầng mặt để giảm bớt lượng nước mưa trong ao; tiến hành chạy máy quạt nước, sục khí nhằm hạn chế sự phân tầng nước đối với những ao nuôi thâm canh có mật độ cao;
– Kiểm tra, xử lý các yếu tố môi trường nước ao, đầm, nơi đặt lồng bè nuôi, đảm bảo các yếu tố môi trường nằm trong giới hạn cho phép. Di chuyển lồng bè đến vùng nuôi có chất lượng nước phù hợp (nếu cần thiết).
– Bổ sung vitamin hoặc chế phẩm sinh học vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho thủy sản nuôi. Thường xuyên theo dõi sức khỏe của thủy sản nuôi để có biện pháp xử lý kịp thời.
– Sử dụng thuốc, hoá chất để tiêu độc, khử trùng và xử lý môi trường nước sau khi mưa, bão, lũ tan (nếu bị ô nhiễm).
– Nếu có thuỷ sản bị chết cần xử lý theo hướng dẫn của cơ quan quản lý địa phương. Như vậy là để giúp tiêu độc, khử trùng và xử lý môi trường nước.
Người nuôi cần chủ động theo dõi bản tin dự báo thời tiết, cảnh báo, dự báo thiên tai, cảnh báo môi trường vùng nuôi của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I, II, III và cơ quan quản lý địa phương… Như vậy, họ có thể chủ động phòng, tránh, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.