Chướng hơi dạ cỏ khiến cho bụng ở trâu bò phình to trướng ra. Và nó sẽ chèn ép vào các cơ quan khác, điều này dễ khiến cho các trâu bò dễ rơi vào trạng thái nguy kịch khó mà cứu chữa kịp thời. Đây cũng chính là căn bệnh phổ biến hay gặp ở các loài gia súc nhai lại. Bệnh chướng hơi dạ cỏ này thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa lạnh. Để cho tất cả mọi người có thể hiểu rõ hơn nữa. Ngay trong bài viết dưới đây hãy cùng chúng tôi tham khảo về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách phòng trị bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò. Để cho mọi người có thể biết được cách ngăn chặn và phòng bệnh trong chăn nuôi một cách hiệu quả hơn nhé.
Mục Lục
Nguyên nhân của trâu bò bị chướng hơi dạ cỏ
Do gia súc ăn nhiều cỏ non hoặc cây họ đậu, thức ăn nhiều chất nhầy như rau lang, rau muống non… Đã lên men sinh hơi nhanh, gia súc không kịp thoát hơi gây chướng căng dạ cỏ. Đặc biệt, vào mùa khô, gia súc ăn nhiều thức ăn khô như rơm, cỏ khô. Cho nên hệ vi sinh vật dạ cỏ thích nghi với tiêu hóa nhiều thức ăn khô, đến đầu mùa mưa, gia súc ăn nhiều cỏ non đột ngột sẽ gây bệnh. Có thể kế phát từ bệnh liệt dạ cỏ, bội thực, tắc thực quản, viêm họng làm gia súc không ợ hơi được, viêm màng bụng…
Những biểu hiện chướng hơi dạ cỏ
Gia súc sau khi ăn khoảng 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ sẽ xuất hiện các biểu hiện khỏi bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò như sau:
- Bụng trâu bò phình to ra làm vật nuôi bị đau bụng, không đứng hoặc nằm yên một chỗ, đi loanh quanh và lấy đuôi quất mạnh vào vùng bụng trái nơi gần dạ cỏ
- Nếu lấy tay gõ vào vùng hõm hông trái nghe có âm thanh như tiếng trống, nếu lấy tay ấn vào vùng dạ cỏ của trâu bò sẽ có cảm giác căng căng như cảm giác ấn tay vào quả bóng cao su có chứa hơi bên trong.
- Nếu nghe kĩ vùng dạ cỏ sẽ có âm thanh của nhu động dạ cỏ vang lên, ban đầu âm thanh dồn dập, về sau cường độ giảm dần rồi mất hẳn, đôi lúc chỉ nghe tiếng nổ lép bép vang lên.
Khi bệnh tiến triển nặng hơn sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng bệnh chướng hơi dạ cỏ trầm trọng hơn:
- Bụng trâu bò ngày một phình to hơn, đến mức vùng hõm hông bên trái – vị trí của dạ cỏ lồi hẳn lên cao, có khi cao hơn cả mỏm xương ngoài cánh công
- Mức độ đau bụng của gia súc ngày càng cao. Thậm chí vã cả mồ hôi ra, làm trâu bò mất sức nhanh, uể oải. Vật nuôi rơi vào trạng thái sợ hãi khiến chúng ngừng ăn và ngừng cả tập tính nhai lại.
- Bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò khiến dạ cỏ phình to ra, chèn ép vào các cơ quan nội tạng khác, khiến gia súc khó thở, thở gấp và tăng dần. Thậm chí dạng 2 chân trước ra để thở hoặc thè lưỡi ra để thở.
Phác đồ điều trị
Trước tiên, cho gia súc nhịn ăn, đứng 2 chân trước lên cao; hoặc đi lên dốc để dạ cỏ không chèn ép phổi và tim. Sau đó, cho gia súc uống 1 trong các loại dung dịch:
- Dung dịch MgSO4 với liều 50-100g/con hòa với 0,5 – 1 lít nước.
- Nước dưa chua: 0,5 – 1 lít.
- Bia hơi: 0,5-2 lít.
Đồng thời, xoa bóp vùng dạ cỏ để kích thích ợ hơi. Có thể giã gừng tẩm vào rơm, vải thô, chà sát liên tục 30 – 60 phút ở hông bên trái. Làm như vậy nhiều lần nhằm tăng nhu động dạ cỏ. Nắm lưỡi gia súc kéo nhịp nhàng lệch về một bên nhiều lần để kích thích ợ hơi. Có thể dùng ống mềm (bằng cao su hoặc nhựa mềm) thông qua thực quản vào dạ cỏ. Đồng thời dùng tay ấn mạnh vào hõm hông trái để hơi thoát ra ngoài. Moi phân ở trực tràng ra để thoát hơi.
- Sát trùng vị trí giữa hõm hông trái của gia súc, chọc mạnh troca qua thành bụng. Và rút lõi từ từ, bịt đầu thoát của troca để hơi thoát từ từ. Nếu cho hơi thoát nhanh thì áp lực máu ở não bị giảm đột ngột, gia súc bị sốc có thể chết.
- Giữ troca cho hơi ra hết, để gia súc khỏe lại, khi rút troca phải cho lõi vào. Để thức ăn không tiếp xúc vết thương gây viêm phúc mạc.
- Dùng một trong các loại kháng sinh sau để chống nhiễm trùng như Gentamycin, Ampicillin, Penicillin, Cefamicin tiêm; hoặc bơm thẳng vào dạ cỏ. Liều dùng theo hướng dẫn sử dụng của hãng thuốc.
Cách phòng bệnh hiệu quả nhất
Không cho gia súc ăn quá nhiều cỏ non hoặc cây họ đậu. Thức ăn nhiều chất nhày như rau lang, rau muống non, thức ăn dễ lên men, sinh hơi khác. Khi thay đổi thức ăn nên thay đổi từ từ để gia súc kịp thích nghi; không bị rối loạn tiêu hóa. Khi gia súc mắc bệnh liệt dạ cỏ, bội thực, tắc thực quản. Và viêm họng làm gia súc không ợ hơi được, viêm màng bụng… Cần kịp thời điều trị để tránh kế phát bệnh chướng hơi dạ cỏ.
