Việc nuôi thả giống tôm giống có chất lượng tốt nhất là rất quan trọng đối với sự thành công của một trang trại nuôi tôm. Một số tiêu chí được thiết lập để đánh giá chất lượng của con giống này bao gồm các đánh giá trực quan, kiểm tra căng thẳng và các kiểm tra khác nhau để phát hiện sự hiện diện của mầm bệnh. Việc sử dụng nghiêm ngặt các tiêu chí đánh giá chất lượng con giống để thả nuôi và quy trình thích nghi cẩn thận nhất hiện có là những bước quan trọng trong chuỗi sản xuất tôm nuôi. Nó sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến sản lượng và lợi nhuận của một trang trại thuỷ sản. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu kiến thức để đánh giá tôm giống đạt chuẩn ngay trong bài viết này nhé!
Mục Lục
Yếu tố tác động tới đánh giá về chất lượng tôm giống
Môi trường thay đổi đột ngột ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm. Mặc dù không làm tôm chết nhưng vẫn có thể dẫn đến tốc độ tăng trưởng chậm hơn. Điều đó làm giảm năng suất và lợi nhuận vào cuối vụ nuôi. Việc đánh giá chất lượng tôm giống đạt chất lượng, có khả năng thích nghi với môi trường mới khi chuyển ra nuôi thương phẩm là một việc làm không thể thiếu trong khâu chọn giống.
Tôm giống có sự khác nhau về khả năng thích nghi môi trường mới. Tôm giống khỏe có khả năng thích nghi môi trường mới tốt hơn tôm yếu. Vì vậy, theo kinh nghiệm của nhiều người sản xuất và mua bán tôm giống, cần có những phương pháp đánh giá khả năng chịu đựng môi trường mới của từng con tôm giống trước khi xuất ra ao nuôi. Như phương pháp lấy 100 con tôm giống làm mẫu, cho chúng trải qua sự thay đổi về các yếu tố môi trường, hóa chất trong một thời gian nhất định, sau đó đếm số tôm giống còn sống.
Các phương pháp hữu hiệu được áp dụng nghiên cứu
Quan tâm đến độ mặn và nhiệt độ nước
Một trong những phương pháp được sử dụng rộng rãi là sốc độ mặn, nhiệt độ nước hoặc hóa chất. Cụ thể, tôm giống đã kiểm đếm, cho vào trong thùng nhựa hoặc bể nuôi, đồng thời hạ độ mặn và nhiệt độ nước xuống tương ứng lần lượt là 20‰ và 10 độC trong 4 giờ hoặc cũng có thể dùng formaline nồng độ 150 – 250 ml/m3 trong vòng 30 phút để thử nghiệm. Đánh giá chất lượng của đàn tôm qua tỉ lệ sống. Cụ thể, tỷ lệ sống đạt 80 – 100% cho thấy tôm giống chất lượng cao, trong khoảng 60 – 79% là trung bình, và tỷ lệ sống dưới 60% là quá thấp. Trường hợp tỉ lệ sống dưới 60% có thể ương thêm một thời gian trong bể để cải thiện chất lượng đàn tôm.
Nghiên cứu theo phương pháp lấy mẫu
Ngoài ra, phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên để xác định tỉ lệ nhiễm bệnh trong đàn tôm cũng đang được các chủ trang trại nuôi thương phẩm áp dụng . Ở phương pháp này, lấy 100 con tôm mẫu ngẫu nhiên. Sau đó đặt trong một thùng chứa có thể tích từ 10 đến 20 lít nước. Chỉnh nhiệt độ nước là 20 độ C và độ mặn là 5‰ hoặc ở nhiệt độ không khí xung quanh của trại giống và độ mặn là 0 – 1‰. Thời gian theo dõi trong vòng 1 giờ. Khi kết thúc, đếm những con giống còn sống, phản ứng bình thường. Nếu tỷ lệ sống từ 80% trở lên là mẫu tôm giống đạt yêu cầu.
Đề xuất phương hướng xử lý từ nghiên cứu
Quan sát và loại bỏ tôm yếu
Thông thường tôm giống luôn được kiểm tra chất lượng kỹ trước khi mua. Tuy nhiên, sau khi chuyển nó về đến ao nuôi (trước khi thả) cũng cần loại bỏ tôm yếu. Bạn có thể loại bằng cách gây sốc formol, chỉ chọn tôm thật khỏe để thả nuôi. Loại bỏ tôm yếu bằng cách cho tôm phục hồi một thời gian sau khi vận chuyển. Sau đó, cho tôm vào một bể chứa nước ao có pha formol với nồng độ 20 mL formol/100 lít nước.
Mật độ tôm thả là 50.000 con/100 lít nước. Sục khí vừa phải để đảm bảo oxy trong nước. Sau 1 giờ, loại bỏ tôm yếu bằng cấy khuấy tròn nước trong bể. Lúc này, tôm yếu bị tập trung vào giữa bể. Ngược lại, tôm mạnh khỏe sẽ bám thành bể và ngược dòng nước. Những đàn tôm mạnh thì tỉ lệ tôm chết không quá 10%. Theo Chanratchakool et ctv (1995) thì cách làm này khá hiệu quả trong việc ngăn ngừa rủi ro bệnh tôm trong ao nuôi.
Cân bằng môi trường
Theo kinh nghiệm thực tế của người nuôi, sự thích nghi của con tôm giống ở độ mặn thay đổi không quá 5. Hạn chế thay đổi nhiệt độ đột ngột 3 – 4 độ C. Duy trì nồng độ oxy hòa tan ở mức 6 – 7 ppm. Vì vậy, để giúp con giống thích nghi tốt với môi trường mới, người nuôi áp dụng theo nhiều cách. Trong đó có cách cân bằng môi trường.
Tại một số trang trại khi có sự khác biệt về độ mặn và nhiệt độ giữa ao nuôi tôm hoặc bể nuôi tôm với môi trường nước trong bao chứa tôm giống khi vận chuyển đến cơ sở thả nuôi thương phẩm có sự chênh lệch về độ mặn là 3 – 4%; nhiệt độ là 1 – 2 độ C. Việc làm đơn giản để tôm thích nghi với môi trường mới là mở các túi nilon đựng tôm giống đặt trong ao nuôi. Bạn có thể để với thời gian từ 30 – 60 phút. Sau đó thả số tôm giống này ra ao.
Cung cấp nguồn thức ăn cho tôm giống
Con giống từ cơ sở sản xuất tôm chuyển đến trang trại nuôi thương phẩm được giữ trong bể xi măng một thời gian. Sau đó cho từ từ nước ao nuôi vào bể để cân bằng các thông số khác. Ví dụ như nhiệt độ, độ mặn, pH… Tại đây hàm lượng ôxy hòa tan cần được duy trì mức tối đa. Nó sẽ cung cấp thức ăn đầy đủ cả về chất lượng và khẩu phần ăn.
Cân bằng nhiệt độ khi vận chuyển
Khi vận chuyển con giống trên xe lạnh, thường đưa nhiệt độ thùng lạnh giảm về mức 18 – 20°C. Nó sẽ làm giảm tỉ lệ hao hụt khi thời gian vận chuyển bị kéo dài. Tùy theo kích thước con giống và thời gian vận chuyển để định số lượng đóng trong mỗi bao vận chuyển. Khi vận chuyển kín, mật độ thích hợp trong khoảng từ 500 – 700 con tôm giống/lít.