Ổi là một cây ăn trái quen thuộc của người Việt Nam, hầu như trong vườn nhà nào của bà con cũng thường trồng ổi. Loại cây này rất dễ trồng, hoặc cũng có thể tự mọc dại tự phát triển ra hoa kết trái. Tuy nhiên ổi là đối tượng hướng đến của rất nhiều dịch bệnh gây hại cho cây, có thể dễ thấy nhất đó chính là bệnh rầy phấn trắng. Nếu chỉ trồng ổi để ăn trong vườn thì không sao nhưng đối với những vườn ổi trồng để phục vụ kinh tế, xuất khẩu thì bà con phải đặc biệt lưu ý đối với loại bệnh này. Khi quả ổi bị rầy phấn trắng xâm hại, sẽ gây hư thối dẫn đến năng suất và chất lượng trái bị ảnh hưởng nặng nề.
Mục Lục
Bệnh rầy phấn trắng trên cây ổi
Ổi dễ trồng, mau cho trái, cho hiệu quả kinh tế cao thường được chọn trồng xen trong vườn hoặc chuyên canh. Thường bị nhiều dịch hại tấn công, trong đó, rầy phấn trắng đang là dịch hại khá phổ biến, gây hại khá nặng trên cây ổi, ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng trái. Làm giảm giá thành, giảm nguồn thu nhập của nông dân.
Rầy phấn trắng có tên khoa học Aleurodicus dispersus, thuộc họ Aleyrodidae. Rầy trưởng thành có kích thước nhỏ, dài khoảng 1,5 – 2mm, có hai cặp cánh trắng, râu đầu ngắn. Rầy non có những tua trắng phủ đầy cơ thể. Rầy phấn trắng đẻ trứng ở mặt dưới lá, rải rác thành vòng tròn hình xoắn ốc và được che phủ bởi những lông sáp trắng mịn, mỗi vòng xoắn có khoảng 15 – 25 trứng. Trứng dài khoảng 0,5 mm. Sau khi đẻ khoảng một tuần trứng nở ra rầy non.
Tình trạng bệnh rầy phấn trắng phát triển trên cây ổi
Giai đoạn rầy non gồm 4 tuổi và kéo dài khoảng 1 tháng. Rầy non tiết ra những sợi sáp trắng phủ đầy xung quanh cơ thể. Các tua sáp này đã tạo mặt dưới của lá một lớp bông phấn màu trắng. Cả rầy trưởng thành và rầy non đều tập trung ở mặt dưới lá chích hút nhựa. Chúng bám trên đọt non, lá non, trên trái (nhất là những trái còn non) làm cho đọt non, lá non bị quăn queo, trái non có thể bị rụng. Nếu nặng sẽ ảnh hưởng đến năng suất và phẩm chất của trái ổi.
Ngoài ra, chất thải của rầy phấn trắng chứa chất đường mật là môi trường thuận lợi cho nấm bồ hóng phát triển. Làm giảm diện tích quang hợp của lá. Từ đó ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Rầy phấn trắng có nhiều loài thiên địch như ong ký sinh, ruồi ăn thịt, bọ cánh lưới, bọ rùa trắng, nấm ký sinh…
Cách phòng trừ rầy phấn trắng ở cây ổi
– Không nên trồng ổi quá dày, thường xuyên cắt tỉa bỏ những cành bị sâu bệnh. Cành tược nằm khuất trong tán lá, cành già không có khả năng cho trái để vườn luôn thông thoáng.
– Thường xuyên dọn sạch cỏ rác, lá cây mục tủ ở xung quanh gốc để phá vỡ nơi trú ngụ của kiến hôi sinh sống cộng sinh với rầy phấn trắng.
– Dùng máy bơm nước có áp suất cao phun mạnh tia nước vào chỗ có nhiều rầy đeo bám. Điều này sẽ có tác dụng rửa trôi bớt rầy.
Cách điều trị bệnh cho cây trồng
Thường xuyên thăm vườn để phát hiện và phun thuốc diệt trừ rầy kịp thời. Nhất là giai đoạn cây đang có đọt non, lá non, bông, trái. Phun phối hợp thuốc Osago 80 WG (Pymetrozine 60% + Nitenpyram 20% w/w) và dầu khoáng SK Enspray 99 EC với liều khuyến cáo:
Pha một gói Osago 80WG/15gr + 40ml dầu khoáng SK EnSpray cho bình 25 lít nước + Osago 80WG (Pymetrozine 60% + Nitenpyram 20% w/w) là hỗn hợp thuốc để phòng trừ nhóm côn trùng chích hút như rầy các loại, rệp, bọ trĩ,….. Do cả hai hoạt chất đều tác động trực tiếp đế hệ thần kinh côn trùng khi trúng phải thuốc. Rầy lập tức ngừng chích hút và ngừng truyền bệnh do virus. Osago 80WG có tính lưu dẫn, thấm sâu, tiếp xúc và vị độc, được cây hấp thụ nhanh. Ít bị rửa trôi, lâu phân hủy, tác động kéo dài nên phòng trừ rầy đạt hiệu quả cao, ít tốn kém do phải phun lại.
Lưu ý: Ổi là loại trái cây ăn tươi và trên cây có nhiều giai đoạn trái lớn, nhỏ hoặc đang ra hoa. Do đó khi pha hỗn hợp trước khi phun cần chú ý như sau:
Cho 1/2 nước vào bình sau đó pha thuốc trừ sâu vào trước, khuấy nhẹ cho tan đều. Dầu khoáng SK EnSpray pha 40ml riêng với lượng nước còn lại. Sau đó đổ vào bình khuấy nhẹ hỗn hợp. Phun ngay vào sáng sớm hoặc chiều mát. Tránh phun dầu khoáng SK EnSpray cao hơn liều khuyến cáo sẽ ảnh hưởng đến cây trồng nhất là khi đang ra đọt non, trái non và khi ra hoa.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin về bệnh rầy phấn trắng trên đây. Bà con trồng ổi có thể yên tâm trong việc phòng trừ bệnh gây hại cho cây ổi. Mang về một mùa vụ thành công.
