Theo báo cáo của các bộ, ngành chức năng, từ đầu năm đến nay, giá thịt heo hơi liên tục giảm, đặc biệt từ tháng 9 đến nay. Giá thịt heo hơi giảm mạnh và đang dao động trong khoảng rộng 35.000 – 45.000 đồng/kg. Đặc biệt có một số địa phương giá xuống dưới ngưỡng 35.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, gây khó khăn cho người chăn nuôi, nhất là các hộ nông dân đang chăn nuôi nhỏ lẻ. Tuy nhiên, giá heo thành phẩm lại có giá “chát” như thường khiến các cấp lãnh đạo phải tiếp tục thăm dò và đưa ra giải pháp.
Mục Lục
Nguyên nhân giảm giá thịt heo hơi
Một trong những nguyên nhân của tình trạng này được Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Tiến ra là do dịch Covid-19. Nhiều tỉnh, thành trên cả nước thực hiện giãn cách xã hội, các khu công nghiệp, khu chế xuất, các trường học, bếp ăn tập thể cơ bản ngưng hoạt động. Các nhà hàng, quán ăn, khách sạn, chợ đầu mối, chợ dân sinh không hoạt động… dẫn đến nhu cầu sử dụng thực phẩm giảm rõ rệt từ 30 – 50%. Trong khi đó, chu kỳ sản xuất, tăng trưởng, tái đàn vẫn diễn ra bình thường.
Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho rằng thực trạng hiện nay là giá thịt heo thành phẩm chưa giảm tương xứng so với giá heo hơi. Giá thịt heo thành phẩm phổ biến ở mức 60.000 – 100.000 đồng/kg tại chợ và ở mức 98.000 – 130.000 đồng/kg tại siêu thị. Trong cơ cấu giá thịt heo, trung bình 100 kg heo hơi thu được khoảng 55 – 60 kg thịt heo thành phẩm. Như vậy, tỷ trọng giá heo hơi chỉ chiếm 55 – 60% trong giá heo thịt. Các chi phí khác vẫn giữ nguyên hoặc tăng (chi phí lao động, xét nghiệm, vận tải…), do đó giá thịt heo thành phẩm không giảm tương ứng như mức giảm của giá heo hơi.
Giá thành phẩm được cho là bất hợp lý
Phát biểu kết luận, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng mức chênh lệch giữa giá xuất chuồng và giá thành phẩm; đến tay người tiêu dùng là bất hợp lý. Ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dân. Ông Thành cho rằng dù vận hành theo cơ chế thị trường. Nhưng trong bối cảnh hiện nay, cần có giải pháp điều hành từ các cơ quan nhà nước. Bộ Công thương được yêu cầu phải tổ chức thanh, kiểm tra, làm rõ chi phí của từng khâu trong chuỗi giá trị. Thanh kiểm tra sự chênh lệch giá bán (giữa giá thịt heo hơi và giá bán tại chợ, siêu thị); rà soát lại việc xuất – nhập khẩu thịt heo; kịp thời xử lý những vi phạm nếu có.
Hướng giải quyết khó khăn cho người chăn nuôi
Phó thủ tướng giao Bộ NN-PTNT chủ trì, cùng các địa phương làm việc cụ thể với các doanh nghiệp chế biến, các hộ tiêu thụ lớn, để đẩy mạnh tiêu thụ, sử dụng sản phẩm thịt trong nước nhằm chia sẻ bớt khó khăn với người chăn nuôi. Đồng thời, tăng cường quản lý giá bán các sản phẩm đầu vào của ngành. Nhất là thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y; xây dựng kế hoạch tái đàn, chăn nuôi theo tín hiệu thị trường. Đặc biệt cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán. Bộ GTVT rà soát, nắm rõ thêm tình hình hệ thống lưu thông, vận tải. Tránh tình trạng một số nơi “cát cứ”. Gây khó khăn cho bà con trong tiếp cận thị trường (phương tiện chuyên chở khó đến với bà con).
Dự đoán cung cầu giá thịt heo đến cuối năm
Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn không thể tác động cung cầu để giá lên. Nên sẽ phối hợp với Chính phủ, các ngành để làm sao giải quyết được việc mở cửa thị trường. Không bị tắc ở khâu vận chuyển. Nhưng tình hình rất khó lường, ai tiên đoán được tết này sẽ thế nào. Vì vậy tất cả mọi phương án là dự trù. Ngành nông nghiệp có trách nhiệm đưa ra nhiều kịch bản. Để làm sao đảm bảo cung cầu, đặc biệt dịp tết.
Ngành sẽ tập trung phân tích lại đầu cung theo từng thời điểm. Rà soát lại nhu cầu tiêu dùng những dịp tết trong nhiều năm qua. Làm việc các trung tâm phân phối tiêu thụ lớn, phân tích số liệu cụ thể. Cũng khó khăn vì ta chăn nuôi nhỏ lẻ quá, nên khó kiểm đếm.
Giảm chi phí đầu vào là trách nhiệm của Nhà nước. Yếu tố tăng chi phí thời gian qua là vận chuyển, lò mổ, công nhân tham gia chuỗi chế biến. Nên ngành đang tổng hợp nhu cầu vắc xin để đề nghị Bộ Y tế phân bổ.