Thay vì nuôi gà trên sân bê tông, sân đất, người dân hiện nay đã sáng tạo ra cách chăn nuôi gà trên sân cát. Xuất phát từ việc gà là loài động vật ưa cát, giá thành của cát lại khá rẻ. Vì vậy việc đầu tư vào mô hình này là hoàn toàn hợp lý và có tính khả thi cao. Môi trường sạch trên cát giúp đàn gà có điều kiện phát triển khỏe mạnh, ngăn ngừa và phòng các bệnh về gia cầm. Tuy nhiên hiện nay mô hình này lại chưa được áp dụng phổ biến tại nước ta. Bởi hầu hết bà con chưa biết đến những lợi ích và giá trị kinh tế từ mô hình này mang lại.
Mục Lục
Chuồng nuôi
Chuồng nuôi kích thước tương tự với gà thả vườn, kích thước tiêu chuẩn cao khoảng 1,5 m, dài 2,5 m, rộng 2 m. Tuy nhiên không nên làm chuồng trên nền đất cát mà nên làm theo kiểu nhà sát để tránh nóng cho gà. Mái chuồng có thể lợp bằng vật liệu mát và lót lá cây để tránh nóng cho gà. Chuồng nuôi phải có hệ thống xử lý chất thải, xung quanh có các cống rãnh để thoát nước vào mùa mưa. Bố trí máng ăn, máng uống cho phù hợp với gà thả.
Chọn con giống
Tương tự cách chọn giống trong mô hình nuôi gà thả vườn, giống gà phù hợp nhất là gà ta. Vì đây là loài ưa cát, cụ thể: Chọn gà có trọng lượng cơ thể lớn (35 – 36 g/con), khỏe mạnh, hoạt bát, thân hình cân đối. Mắt gà mở to, chân cao, siêng chạy nhảy, không có khuyết tật… Ðuôi và cánh gà áp sát vào thân. Ðầu gà nên chọn con có đầu to cân đối, cổ dài và chắc. Mỏ to và chắc chắn, siêng ăn và xới đất.
Cách chọn sân cát
Những ưu điểm của mô hình nuôi gà trên sân cát chính là đảm bảo mặt sân luôn khô ráo. Khi gặp trời mưa, mặt sân đất dễ đọng nước, thoát lâu, ẩm cao. Tạo điều khiện thuận lợi cho vi khuẩn cầu trùng phát triển. Với đặc tính thoát nước nhanh, sân cát đảm bảo môi trường khô ráo, lý tưởng, khỏe mạnh cho đàn gà. Phân gà khi thải ra sẽ được cát hút nước, không gây mất vệ sinh. Trong mùa hè, cát nóng và sở thích tắm cát của gà là điều kiện lý tưởng để tiêu diệt những mầm bệnh có hại.
Nên chọn bãi cát trống trải, tuy nhiên vẫn phải có cây cối xung quanh làm bóng râm che mát cho đàn gà. Xung quanh bãi cát nên sử dụng lưới thép B40 để rào cho chắc chắn. Lưu ý, cát được sử dụng trong chăn nuôi gà cần là cát đen thay vì cát vàng. Cát đen rẻ hơn và giữ ẩm tốt hơn cát vàng. Ðể đảm bảo chính xác nên đo diện tích khu vực bãi chăn nuôi và lượng các dày khoảng 50 cm trở lên. Ðịnh kỳ 2 – 3 ngày tiến hành thay chất độn chuồng và sau một năm thì thay cát một lần.
Dinh dưỡng cho gà
Ðể giúp gà có nguồn thức ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Người chăn nuôi có thể tự tạo thức ăn bằng các nguyên liệu sẵn có tại địa phương. Có thể dùng máy đập vỡ mảnh ngô hạt thành mảnh cho gà ăn giúp gà nhanh hấp thụ chất dinh dưỡng hơn.
Cách cho ăn: Ðối với mô hình này, gà con chưa thể thích nghi ngay với môi trường cát nóng xung quanh. Cần tiến hành nuôi chuồng hoặc thả rong để thích nghi với môi trường. Cho đến giai đoạn gà dò thì tiến hành cho gà vào chuồng nuôi cát để dần dần thích nghi. Ðặc thù của mô hình nuôi cát khí hậu nắng nóng. Nên làm lán treo thức ăn và nước uống cho gà. Luôn luôn kiểm tra và bổ sung nước uống đầy đủ tránh tình trạng thiếu nước; dẫn đến đàn gà bị stress là môi trường thuận lợi cho các loại bệnh phát triển. Gà nuôi cát cần được đảm bảo chất điện giải trong thức ăn để giảm thiệu khả năng bệnh tật, đây là mấu chốt cần lưu ý.
Đảm bảo vệ sinh chuồng trại
• Chuồng trại phải luôn được đảm bảo sạch sẽ, hợp vệ sinh. Khu vực xung quanh rìa phải dọn dẹp phát quang bụi rậm; không được để chuồng bị ướt, ẩm mốc hoặc đọng nước.
• Sử dụng chất sát trùng trong khu vực chăn nuôi theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
• Ðịnh kỳ xới đảo, bổ sung chất độn chuồng để đảm bảo độ dày cần thiết và làm cho chất độn chuồng luôn khô, tơi xốp.
• Máng ăn, máng uống hàng ngày phải vệ sinh và chùi rửa sạch sẽ.
Một số lưu ý khi chăn nuôi gà trên sân cát
Để đạt hiệu quả cao khi nuôi gà ở sân cát, bà con cần thực hiện tốt khâu phòng bệnh. Nhất là bệnh cầu trùng, gà thải ra phân sáp, phân đỏ. Không nên để sân cát trong tình trạng ngập úng khi trời mưa lâu ngày. Vì lúc này không có nắng. Nên bà con chỉ cần rắc một chút vôi bột lên trên mặt cát để khử vi khuẩn đang tích tụ trong cát. Khi chăn nuôi gà trên sân cát bà con phải thường xuyên dọn dẹp chuồng trại; quét phân và lông rụng trên mặt cát để đảm bảo vệ sinh; loại bỏ nơi trú ẩn của vi rút, vi khuẩn, có thể gây bệnh cho gà sau này.
Trong quá trình nuôi có thể bổ sung thêm cát sau mỗi lứa nuôi gà. Đặc biệt là phần lông gà rụng xuống phải quét bỏ, không để lưu tồn trong chuồng lâu. Vì khi đói gà sẽ ăn lông, lâu ngày thành thói quen, dễ xảy ra hiện tượng gà mổ lông nhau.
Mô hình chăn nuôi gà trên sân cát đem lại rất nhiều lợi ích cho bà con nông dân. Tỷ lệ gà bị bệnh đã giảm đáng kể vì chúng ta đã tạo ra một môi trường sống rất tốt cho chúng. Ngăn ngừa bệnh cầu trùng, hạn chế gà cắn mổ lông nhau, loại bỏ rận mạt và gà tăng trọng nhanh sẽ là những lợi ích rất đáng đồng tiền bát gạo mà chúng ta đã bỏ ra để mua cát.
